Bij een brand word je meestal heel kort aan asbestvezels blootgesteld. Het is meestal ook een kleine hoeveelheid. Het risico dat je iets inademt is daarom klein. Toch is het goed te weten wat asbest is en wat je moet doen in geval van brand.
Wat is asbest?
Asbest is een materiaal dat vroeger vaak in de bouw werd gebruikt omdat het sterk is, niet makkelijk slijt en tegen hoge temperaturen kan. Ook isoleert het goed en is het goedkoop. Nadeel van asbest is dat het grote gezondheidsrisico’s heeft. Daarom is het sinds 1994 verboden te gebruiken.
Asbest bestaat uit hele kleine vezels. Als je losse asbestvezels inademt kunnen ze diep in je longen schade aanrichten. Niet iedereen die de vezels inademt wordt hierdoor ziek. Hoe vaker je grote hoeveelheden inademt, hoe groter de kans op ziekte.
-
-
Ga naar binnen, sluit ramen en deuren en schakel het ventilatiesysteem in je woning uit.
-
Blijf uit de rook. Deze kan asbestvezels en asbestresten (flinters) bevatten. Help mensen in je omgeving ook om uit de rook te blijven.
-
-
-
Laat het liggen en raak het niet aan.
-
Loop er niet doorheen.
-
Voorkom dat stukjes asbest in je woning terecht komen, door bijvoorbeeld schoenen, kinderwagen of huisdieren.
-
Voorkom dat kinderen gaan spelen met asbest. Zorg ervoor dat zij niet in een gebied komen waar asbest kan liggen.
-
Meld je vermoeden bij de gemeente. De gemeente zal een deskundige inschakelen die zorgt voor de verdere afhandeling.
-
-
Let op of er in de verbrande of beschadigde resten materiaal een soort vezelstructuur zit; je ziet dan kleine haartjes of vezels aan de randen. Dat zou kunnen duiden op asbest. Dit soort deeltjes zijn lang niet altijd asbest, maar zolang dat niet is uitgesloten noemen we dit soort vezelachtige deeltjes ‘asbestverdacht’. De brandweer of de gemeente zal dan nader onderzoek (laten) doen om helder te krijgen of deze deeltjes een gevaar kunnen vormen voor de volksgezondheid.
Ruim de resten in ieder geval niet zelf op zolang je niet zeker weet of er asbest in de brandresten zit.
Vermoeden van asbest? Zo gaat de brandweer te werk
Als de brandweer een vermoeden heeft dat zij te maken heeft met asbest, neemt zij tijdens de inzet direct maatregelen om het brandweerpersoneel te beschermen. Het zogenaamde asbestprotocol wordt van kracht. Dat betekent onder meer dat de ingezette brandweereenheden ademlucht gebruiken en de kleding gesloten houden. Met ademlucht op lopen ze geen risico op het inademen van (eventueel) vrijgekomen asbestvezels.
Inventarisatie
Vaak moet nog tijdens de brand worden vastgesteld dat het ook echt om asbest gaat. Hiervoor wordt een gecertificeerd asbestinventarisatiebureau ingeschakeld. Zij komt naar het incident en analyseren het verdachte materiaal. In korte tijd (meestal binnen een uur, soms sneller) kan worden vastgesteld of er inderdaad sprake is van asbest. Zolang de brandweer niet zeker weet of er asbest is vrijgekomen, blijft het asbestprotocol van kracht.
Schoonmaak
Als de brandweereenheden klaar zijn met hun taak, kunnen ze niet zomaar het gebied van het incident verlaten. Asbestdeeltjes of -vezels kunnen namelijk op de buitenkant van het brandweerpak zijn gekomen. Daarom moeten ze eerst worden ‘schoongemaakt’. Zo kunnen ze veilig terug naar de brandweerkazerne of een pauze nemen en wat eten en drinken.
Bij het schoonmaken worden de brandweerlieden eerst goed afgespoeld. De meeste asbestvezels spoelen hierdoor van de pakken. Eventuele resterende vezels blijven door het water aan het pak plakken. Na het spoelen kan de ademlucht veilig worden afgezet en wordt het brandweerpak direct uitgedaan. Alle kleding waarop asbest kan zitten (inclusief handschoenen en helmflap) worden direct in een gesloten waszak gedaan. De bluskleding wordt door VNOG centraal ingezameld en apart, op een speciale manier gewassen.